اخلاقي تربيه :
ښه آداب او اسلامي اخلاق په اصل کې د دينداري يوه برخه ده . په يوه حديث شريف کې راغلي دي : ( اخلاق د دين لوښي دي ) [۱] . هم دا شان نيک او ښه اخلاق د انساني طبيعت او عاداتو يوه برخه ده همدارنګه د قرآني لارښونو او مسؤليتونو څخه ده .
دغه اهم اخلاق او اسلامې آداب عبارت له : رښــتينولي ،امانتداري ، عدل ، د ژبي عفت ، د زړه پاکي له حسد او کيني نه او پرهيز له هغه کړنو نه چې د اخلاقو سره په ټکر کې دي . رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلی دي : (له ماشومانو سره احترامانه چلند وکړئ او په ښه شان د هغوي تربيه وکړئ).
همدارنګه يي په بل ځاي کې فرمايلي دي : ( هيڅ يوه غوره ډالي د والدينو له طرفه خپلو ماشومانو ته تر ښه تربيه نشته ) [۲].
د ښو اخلاقو له برکته به انسان د عمر په اوږدو کې يوازي پاتي نه شي او لاس رسي به هغه ټولو فضايلو ته ولري چې د ده شخصيت او دينداري لوړو پوړونو ته رسوي
رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايي : مَن يُحرِمُ الرِّفقَ يُحرَمِ الخَيرَ كُلَّه (رواه مسلم ) . چا كښې چه نرم خويي نه وه هغه د هر قسمه خير او نيکی نه محروم او بې برخی دی .
همدارنګه فرمايي :
مؤمن بنده دخپلو ښو اخلاقو په ذريعه دپرله پسی هميشه روژه نيونکی عبادت کونکی نه زياته درجه حاصلولی شی .
واقعي خير او برکت د الله جل جلا له په عبادت او د خلکو په خدمت کې شتون لري . هغه چې د نيکو اخلاقو لرونکي دي د پيغمبر صلی الله عليه وسلم په دغه زيري باندي خوشحاله شي چې فرمايي : ( په تاسو کې غوره هغه دي چې د نيکو اخلاقو لرونکي وي او د ډېر صبر او بردباري لرونکي وي او له نورو سره په الفت چلند وکړي او نور هم دوي خپل دوستان وګڼي . بد ترين له تاسو څخه زما په نزد هغه خبري وړونکي دي چې د دوستانو په منځ کې دښمني رامنځ ته کوي او د بي ګناه خلکو د عيبونو د پيدا کولو په لټه کې وي ) [۳].
همدارنګه د نيکو اخلاقو بنسټونه عبارت دي له : د مور او پلار سره نيک چلند . د کورنۍ ، وروڼو ، دوستانو ، همسايه ګانو او ټولو هغه خلکو سره چې د کار په ځاي کې وي که په کوڅه او لاره کې يا په عامه استوګنځايونو کې وي له هغوي سره د آدابو رعايتول او په احترام چلند کول دي
۱-. اخرجه ابوداود.
۲-. اخرجه الطبراني في الكبير.
۳- اخرجه الطبراني في الصغير والاوسط.
ليکنه : دوکتور وهبة زحيلي
ژباړه : آن لاين اسلامې لارښود